Slechter horen door stress
.jpg?branch=web_prod)
Slechter horen door stress
5 min.
gehoor & gehoorverlies
Publicatiedatum: 17 januari 2022
Stress: we hebben er allemaal wel eens last van. Door onze job, gezinsperikelen, onze financiële situatie, gezondheidsproblemen… er zijn oorzaken genoeg, kleine en grote, waardoor we soms onder druk komen te staan. Intussen is het algemeen geweten dat stress een impact heeft op onze mentale en fysieke gezondheid. Maar wist je dat we door stress mogelijks ook slechter gaan horen? In dit artikel leggen we uit hoe dat komt en wat je kan doen om gehoorverlies ten gevolge van stress te vermijden.
Wat is stress eigenlijk en wat zijn de gevolgen?
Om die vraag te beantwoorden, is het belangrijk te begrijpen wat stress precies met ons lichaam doet. Stress is de drukofspanning die we voelen (zowel fysiek als mentaal) ten gevolge van bepaalde obstakels, ervaringen, gedachten of gebeurtenissen. In tegenstelling tot de bijklank die de term tegenwoordig vaak draagt, is stress niet altijd negatief. Integendeel: stress zorgt juist voor een extra boost om moeilijke situaties te trotseren. Dankzij stress produceren we namelijk extra adrenaline en gaan we sneller ademen. Ons lichaam gaat tijdens kritieke momenten dus in overdrive om zo onze fysieke capaciteiten te vergroten. Belangrijk voor onze voorouders om aan gevaren te ontsnappen of een lastige prooi te vangen, maar ook voor de moderne mens om die aankomende deadline te halen of een goed figuur te slaan bij de schoonfamilie. Door welke factoren en in welke mate we stress precies ervaren, varieert natuurlijk van persoon tot persoon.
Wanneer we echter consistent en/of langdurig onder druk staan, verminderen de positieve effecten. In plaats daarvan neemt de kans op allerlei gezondheidsproblemen aanzienlijk toe. In dit geval spreken we over chronischestress. De hoeveelheid adrenaline in ons lichaam swingt op den duur de pan uit, wat kan leiden tot een te hoge bloeddruk, diabetes, hart- en vaatziekten en tal van andere aandoeningen.
Wat is het verband tussen stress en gehoorverlies?
Ook gehoorverlies is een mogelijk gevolg van chronische stress. Hoe dat precies komt? De oorzaak moeten we zoeken bij de werking van het oor, specifiek de haarcellen die geluidsgolven omzetten naar elektrische signalen (en deze doorgeven aan onze hersenen ter interpretatie).
Door de toegenomen hoeveelheid adrenaline (ten gevolge van stress) krijgen we een verhoogde bloeddruk. Dit vermindert de vlotte doorstroom van bloed naar onze oren. De goede werking van de haarcellen in het oor hangt echter sterk af van die bloedtoevoer: bij gebrek hieraan krijgen de haarcellenniet voldoende zuurstof en andere voedingsstoffen aangeleverd, wat schade veroorzaakt. De haarcellen kunnen hun taak niet correct uitvoeren omdat ze als het ware uitgehongerd worden. Minder auditieve impulsen of geluiden bereiken onze hersenen omdat de haarcellen er niet toe in staat zijn alles correct om te zetten in elektrische impulsen. Dit is met andere woorden een kettingreactie met gehoorverlies als eindresultaat.
Maar ook het omgekeerde is waar. Iemand met een verminderd gehoor kan in het dagdagelijkse leven meer stress ervaren omdat men zich moet aanpassen aan de nieuwe gehoorsituatie (bekijk ook onze tips om met slechthorende ouderen om te gaan). Hierdoor raakt de persoon met gehoorverlies mogelijks in een spiraal waarbij stress en gehoorverlies elkaar steeds meer aanwakkeren. Het is dus belangrijk hier rekening mee te houden en een aantal voorzorgsmaatregelen in acht te nemen.
Hoe kan je (gehoorverlies door) stress vermijden?
De voornaamste oplossing voor stress kennen we natuurlijk allemaal: ontspannen. Al is dat vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Toch zijn er een paar praktische tips waarmee je stress proactief indijkt en het risico op gehoorverlies beperkt:
- Lijst de activiteiten op die jouw batterijen opladen en maak er tijd voor vrij. Plan ze op voorhand in zodat ze niet telkens op de lange baan geschoven worden! Er kan natuurlijk altijd een dringende reden zijn om toch iets uit te stellen, maar tijd vrijmaken voor je hobby’s of interesses is cruciaal om even je hoofd leeg te maken.
- Over je hoofd leegmaken gesproken: mindfulness en meditatie zijn twee technieken die daar ook sterk toe bijdragen. Iedere dag 10 tot 30 minuten hiervoor uittrekken zal na een aantal weken al aanzienlijk meer mentale rust brengen. Bovendien hoef je er niet eens de deur voor uit, aangezien je mindfulness en meditatie om ‘t even waar kan uitoefenen.
- Overhaast je activiteiten niet en voorzie er voldoende tijd voor. Multitasken is in theorie efficiënt wanneer alles volgens plan gaat, maar leidt meestal enkel tot chaos. Vaak proberen we zoveel mogelijk to-do’s in een dag te proppen. Te veel hooi op de vork nemen zorgt voor stress wanneer er dan toch iets niet volledig zoals verwacht loopt.
- Rust in je omgeving is rust in je hoofd. Probeer de plaatsen waar je veel tijd spendeert leuk in te richten en netjes te houden. Zeker nu we noodgedwongen meer tijd thuis spenderen door corona is dat belangrijk.
- Een klassieker: hou een gezonde levensstijl aan met extra aandacht voor voeding en beweging. Beiden hebben een grote invloed op de stofwisseling in onze hersenen en in ons lichaam. Je kan een enorme hoeveelheid info vinden op het internet, in magazines, en op televisie, maar voor meer ingrijpende veranderingen aan je levensstijl raadpleeg je best eerst professionele begeleiding (zoals een huisarts of personal coach).
- Naast voeding en beweging heeft ook slaap een grote impact op onze gezondheid. We offeren soms slaap op voor onze job, huishoudelijke taken of hobby’s, maar dat kan op lange termijn nefaste gevolgen hebben. Voldoende nachtrust is cruciaal: de meeste mensen hebben een minimum van 7 à 8 uur slaap per nacht nodig, al schommelt dat van persoon tot persoon. Daarnaast is het ook belangrijk om je zoveel mogelijk aan een vast slaappatroon te houden door telkens op hetzelfde uur op te staan en te gaan slapen. Beperk ook je schermtijd voor het slapengaan - een half uurtje lezen in plaats van naar tv te kijken of op je smartphone te scrollen helpt je makkelijker in slaap te vallen én reduceert stress.
