De oorzaken van tinnitus

Hoe goed hoor jij?

Ontdek in enkele minuten hoe goed u hoort. Onze online hoortest geeft een betrouwbare eerste inschatting van uw gehoor.

Nu starten

Plotseling is het daar: een onaangenaam gefluit, gebrom of gesuis in uw oor. Dat geluid, ook wel tinnitus genoemd, kan heel angstaanjagend zijn. Hoewel de symptomen in vele gevallen na een tijdje opnieuw verdwijnen, is het interessant om meer te weten over dat oorsuizen. Wat is tinnitus eigenlijk? Welke impact heeft het en hoe kan u zich er tegen beschermen?

Wat is tinnitus?

Tinnitus is een onaangenaam geluid dat enkel de persoon in kwestie kan horen. U hoort dus geluiden zonder dat er een externe geluidsbron aanwezig is.

Tinnitus kan verschillende vormen aannemen: ruisen, fluiten, rinkelen, suizen of een ‘tuut’ in de oren bijvoorbeeld. Het geluid kan hoog of laag zijn, gelijkmatig of ritmisch, luid of stil… Het kan gaan om pulsatiele tinnitus – een pulserende suizing die kloppend aanvoelt, als een hartslag – of de tinnitus kan continu zijn. Belangrijk om weten is dat tinnitus geen ziekte is, maar wel een symptoom.

Hoe lang kan tinnitus blijven?

Tinnitus kan heel kort de kop opsteken en dan opnieuw verdwijnen, bijvoorbeeld na een luid concert. Maar het kan ook meerdere maanden aanhouden, tot zelfs een leven lang. Dat heet dan chronische tinnitus. Concreet wordt er een onderscheid gemaakt tussen acute tinnitus (tot 3 maanden), subacute tinnitus (3 tot 12 maanden) en chronische tinnitus (vanaf 12 maanden).

Hoe schadelijk is tinnitus?

Het effect van tinnitus op iemands levenskwaliteit kan heel uiteenlopend zijn. Veel hangt af van hoe iemand het oorsuizen ervaart:

Bij gecompenseerde tinnitus merkt de persoon de tinnitus nauwelijks op. Het suizen wordt vaak uitgeschakeld.
Gedecompenseerde tinnitus veroorzaakt veel last over een langere periode. Vaak gaat dit gepaard met angst voor verslechtering en sociale isolatie. Bij gedecompenseerde tinnitus kan ook overgevoeligheid voor normale geluiden ontstaan (hyperacusis).

Hoe ontstaat tinnitus?

Tinnitus kan heel wat verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak is gehoorschade door harde geluiden. In andere gevallen gaat het gepaard met een ziekte, gehoorverlies door ouderdom of een trauma aan het hoofd.

Gewoonlijk wordt een onderscheid gemaakt tussen vier soorten tinnitus, met telkens een andere oorzaak aan de basis:

Normale tinnitus

Ook wie normaal hoort krijgt soms met tinnitus te maken, vaak als een zuivere toon. Dit is een spontane activiteit in het auditief systeem. Neuronen geven gedurende enkele seconden gelijktijdig een geluidsprikkel door. Bij normaalhorenden wordt deze ‘normale tinnitus’ overstemd door omgevingsgeluid. Wie kampt met gehoorverlies krijgt echter minder input van buitenaf, waardoor de tinnitus sneller opvalt.

Disco-tinnitus

Bij extreem lawaai wordt een lange tijd een groot aantal neuronen tegelijk gestimuleerd. Gaat u van een lawaaiige naar een stille omgeving, dan hoort u een tijd lang een fluittoon of geruis. Dit is acute tinnitus. Meestal verdwijnt de toon na een nachtje slapen, maar als uw oren regelmatig veel lawaai te verduren krijgen, dan de tijdelijke tinnitus blijvend worden. Gehoorbescherming dragen is een eenvoudige manier om dat te vermijden.

Tinnitus door een letsel in het auditief systeem

Tinnitus door slechthorendheid (met lawaai of ouderdom aan de basis) komt het meest voor. Wetenschappers vermoeden dat wanneer bepaalde tonen niet meer worden doorgestuurd, de hersenen proberen om deze tonen te compenseren door er zelf te creëren. In het middenoor kan de oorzaak een defect trommelvlies of een ontsteking zijn. Een uitgebreide diagnose, zowel medisch als audiologisch, is daarom belangrijk. Bij gehoorverlies kan een hoortoestel vaak de tinnitusklachten verminderen.

Somatische tinnitus

De oorsprong van tinnitus is niet altijd in het oor zelf te zoeken. Bij somatische tinnitus wordt het suizen veroorzaakt door het sensorische systeem in het lichaam. Zo kunnen een nekblessure, een afwijking aan de bloedsomloop of verhoogde spierspanning rond het hoofd de oorzaak zijn.

Op basis van de vele oorzaken kan niet elk oorfluiten door een arts worden gemeten. Dat is het verschil tussen subjectieve en objectieve tinnitus:

Subjectieve tinnitus is van buitenaf niet meetbaar. Daarom kan een arts de precieze oorzaak meestal maar moeilijk bepalen, wat een behandeling nog moeilijker maakt. De oorzaak kan in de verschillende delen van het oor liggen, maar ook in de zenuwen en zelfs in de hersenen.
Objectieve tinnitus hangt meestal samen met een andere aandoening, zoals de ziekte van Menière. De tinnitus ontstaat dan in de buurt van het binnenoor en kan door een neus-keel-oorarts worden gemeten. Als tinnitus een symptoom is van Menière wordt vaak therapie of een operatieve ingreep voorgesteld.

Wat zijn andere oorzaken van tinnitus?

Stress: een veelvoorkomende oorzaak van oorsuizen is stress. Fluitende oren zijn vaak een eerste aanwijzing dat het lichaam de spanning niet aankan.
Medicijnen: oorsuizingen kunnen een neveneffect van medicatie zijn. Bepaalde pijn- en reumamedicijnen, middelen tegen malaria of antidepressiva kunnen tinnitussymptomen uitlokken. Ook medicijnen tegen hoge bloeddruk, zoals ACE-remmers of bètablockers, kunnen een geluid in het oor veroorzaken.
Genotsmiddelen: drugs en andere substanties, zoals alcohol, nicotine, maar ook cafeïne, kunnen suizende oren veroorzaken. Meerdere glazen wijn of bier drinken kan tinnitus soms versterken.

Zout: veel zout of erg gekruid voedsel kan het fluiten of ruisen erger maken. Ook glutamaat zou een invloed hebben, al zijn er daarvoor geen bewijzen.

Tinnitus heeft heel wat mogelijke oorzaken. Van een aandoening tot stress: alles is mogelijk. Daarom is inzicht in de oorzaak zo bepalend voor de behandeling. Een hoortoestel kan helpen. Informatie over de verschillende soorten hoortoestellen vindt u hier.

Meer lezen over de behandeling en therapie, doet u in het volgende hoofdstuk.

Andere thema's

Hoe pak je tinnitus aan?

Meer lezen

Wat is hyperacusis?

Lees meer

Een hoorcentrum vinden

We hebben jouw expliciete toestemming nodig om browser cookies te bewaren. Alleen zo kunnen we je de beste surfervaring op onze website garanderen. Als je cookies weigert, zijn sommige functionaliteiten van de site ‒ zoals inloggen, gepersonaliseerde content of switchen tussen talen ‒ niet bruikbaar. Daarom raden we aan om cookies toe te laten.